โรคโคลิฟอร์ม เป็นภาวะที่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียในกลุ่มโคลิฟอร์ม (Coliform Bacteria) ซึ่งมักพบในลำไส้ของคนและสัตว์ การพบเชื้อโคลิฟอร์มในแหล่งน้ำดื่มหรืออาหารมักเป็นสัญญาณเตือนว่าอาจมีการปนเปื้อนของอุจจาระ และเชื้อก่อโรคอื่น ๆ เช่น Escherichia coli (E. coli) ซึ่งบางสายพันธุ์สามารถทำให้เกิดโรคที่รุนแรง โดยเฉพาะในระบบทางเดินอาหาร
สาเหตุของการติดเชื้อ
เชื้อโคลิฟอร์มเข้าสู่ร่างกายได้จากการบริโภคน้ำดื่มที่ไม่สะอาด อาหารที่ปรุงไม่สุก หรือถูกจัดเตรียมในสภาพแวดล้อมที่ไม่ถูกสุขลักษณะ ตัวอย่างของแหล่งปนเปื้อน ได้แก่ น้ำประปาที่รั่วซึม น้ำบาดาลที่ไม่ผ่านการฆ่าเชื้อ หรืออาหารที่สัมผัสกับมือที่ปนเปื้อนอุจจาระโดยตรง
อาการของผู้ติดเชื้อโคลิฟอร์ม
อาการที่พบได้ทั่วไป ได้แก่
-
ท้องเสีย
-
ปวดท้อง
-
คลื่นไส้ อาเจียน
-
มีไข้ต่ำ
-
อ่อนเพลีย
ในผู้ที่มีภูมิคุ้มกันต่ำ เช่น เด็กเล็ก ผู้สูงอายุ หรือผู้ป่วยโรคเรื้อรัง อาการอาจรุนแรงมากขึ้น และอาจนำไปสู่ภาวะขาดน้ำหรือภาวะแทรกซ้อนในลำไส้ได้
การป้องกัน
การป้องกันการติดเชื้อโคลิฟอร์มสามารถทำได้โดย:
-
ดื่มน้ำที่สะอาด เช่น น้ำต้มสุก หรือน้ำที่ผ่านการกรองและฆ่าเชื้ออย่างถูกวิธี
-
หลีกเลี่ยงการบริโภคอาหารดิบ โดยเฉพาะผัก ผลไม้ หรืออาหารทะเล
-
รักษาความสะอาดของมือก่อนรับประทานอาหาร และหลังใช้ห้องน้ำทุกครั้ง
-
ล้างภาชนะ เครื่องใช้ในครัว และผักผลไม้ด้วยน้ำสะอาด
-
ตรวจสอบระบบน้ำประปา แทงก์เก็บน้ำ และอุปกรณ์กรองน้ำอย่างสม่ำเสมอ
การรักษา
การรักษาผู้ป่วยที่ติดเชื้อจากเชื้อโคลิฟอร์มจะขึ้นอยู่กับอาการเป็นหลัก
-
ในกรณีที่มีอาการไม่รุนแรง แพทย์อาจให้การรักษาแบบประคับประคอง เช่น ดื่มน้ำเกลือแร่ ทานอาหารอ่อน และพักผ่อนให้เพียงพอ
-
หากมีอาการท้องเสียอย่างรุนแรง หรือมีภาวะแทรกซ้อน อาจต้องได้รับการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะตามดุลยพินิจของแพทย์ และให้สารน้ำทางหลอดเลือด
-
การไม่ใช้ยาปฏิชีวนะพร่ำเพรื่อเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อป้องกันการดื้อยาในอนาคต